شاید با شنیدن کلمه بواسیر کمی بترسید، زیرا هرگز نمی خواهید که این شرایط را تجربه کنید و حتی بعضی از شما نیز تجربه ناخوشایندی از آن داشته اید. بسیاری از افراد این مشکل را از دیگران پنهان می کنند و همین موضوع باعث شدید تر شدن بیماریشان می شود و یا حتی ممکن است بواسیر بدون هیچ گونه علائم واضحی در بدن فردی به وجود بیاید و یا در صورت وجود علایم نیز به دلیل جوانی و بی توجهی ، سال ها مخفی بماند اما بهتر است که کمی آگاهی خود را در مورد علائم بواسیر بالا ببرید تا راحت تر با آن مقابله کنید.
بواسیر چیست ؟
بواسیر یا همان هموروئید معمولا در وهله اول علائم خاصی ندارد و این بیماری به دلیل تورم رگ های اطراف مقعد ایجاد می شود و باعث مشکلاتی در دفع مدفوع، نشستن و انجام فعالیت های روتین روزمره فرد خواهد شد .
همچنین نوعی ضایعه ایجاد شده در مقعد یا دیواره رکتوم است که این ضایعه از عروق خونی تشکیل شده است و این عروق خونی نیز همان سیاهرگ های متورم در انتهای راست روده و مقعد هستند.
حال در این مقاله به شما کمک می کنیم که بیشتر با علائم بواسیر جیست و راه تشخیص آن آشنا شوید و چگونگی مقابله با آن را یاد بگیرید .
بواسیر به دو دسته خارجی و داخلی تقسیم می شود که نوع داخلی آن نیز چهار حالت دارد:
بواسیر داخلی و انواع آن
- بواسیر داخلی درجه یک درون کانال مقعد است و در هر صورت فرقی ندارد که روده در حال انجام فعالیت باشد یا خیر و همیشه داخل مقعد می باشد.
- بواسیر داخلی درجه دو جایگاه ثابتی ندارد ، به طوری که هنگام انجام فعالیت روده از مقعد خارج و در حالت ثابت و بدون فعالیت وارد مقعد می شود.
- بواسیر داخلی درجه سه هنگام حرکات روده به بیرون می آید و بعد از انجام شدن فعالیت داخل نمی رود و فرد در چنین شرایطی می تواند با انگشت آن را داخل مقعد کند.
- بواسیر داخلی درجه چهار نیز در همه شرایط بیرون از سوراخ مقعد است.
بواسیر خارجی
بواسیر های خارجی نیز به طور کلی در اطراف مقعد یافت می شود و درد و خونریزی زیادی دارند و این نوع بواسیر دردناک تر از انواع داخلی است و احتمال خونریزی آن نیز بیشتر است.
اما قبل از هر نوع بررسی در مورد بواسیر، بهتر است که نشانه های آن را بررسی کنیم و ببینیم که علائم بیماری بواسیر چیست؟
علائم بواسیر چیست؟
- برجستگی در ناحیه مقعد:
قطعا بواسیر را با یک ضایعه برجسته و گوشتی در مقعد خود مشاهده می کنید که این ضایعه به دلیل تجمع بافت و خون در این قسمت است و ظاهر خوبی ندارد و باعث می شود که فرد هنگام مدفوع دچار مشکل شود و البته گاهی اوقات، بواسیر پنهان است که باید علائم دیگر را برای آن جستجو کرد.
- خونریزی:
اگر مشاهده کردید که هنگام دفع مدفوع، از ناحیه مقعد شما خون بیرون می زند، احتمالا ابتلا به بواسیر شده اید.
البته که برای بررسی دقیق تر باید این ناحیه را چک کنید تا متوجه برجستگی شوید و در موارد شدید تر این خونریزی از چند قطره فراتر می رود و گاهی اوقات ممکن است باعث کم خونی در فرد نیز بشود.
- خارش:
خارش نیز یکی دیگر از علائم بواسیر است و معمولا افراد مبتلا به بواسیر با پوشیدن لباس زیر تنگ بیش از بقیه اذیت می شوند و خونریزی نیز این خارش را افزایش می دهد.
- خروج ترشحات از مقعد:
به دلیل تجمع خون و ملتهب شدن رگ ها ممکن است که این افراد هنگام دفع مدفوع با مشکلاتی مثل خروج ترشحات از مقعد مواجه شوند.
- ناتوانی در دفع کامل مدفوع:
فرد با بدن سالم در حالت طبیعی باید بتواند هر مقدار از احساس نیاز به دفع مدفوع را به طور کامل انجام دهد اما گاهی اوقات بواسیر اجازه این کار را نمی دهد و مقداری از مدفوع پشت عضلات دریچه ای گیر می کنند.
احتمال بروز بواسیر در چه کسانی بیشتر است ؟
- مادران باردار
- مبتلایان به یبوست
- مبتلایان به اسهال
- بین سنین 45 تا 65
علل بروز بیماری هموروئید چیست؟
- نشستن به مدت طولانی
- ابتلا به یبوست مزمن و گاهی حتی اسهال شدید
- بلند کردن اجسام سنگین ( که در بین خانم ها رایج تر است )
- بارداری و زایمان ( به دلیل تغییرات هورمونی در خانم ها در این دوران و افزایش ابتلا به مشکلاتی مثل یبوست )
- کم تحرک بودن
- مصرف بیش از حد گوشت گاو
- زیاده روی در مصرف چای سیاه
- انجام ورزش های سنگین
- رژیم غذایی نامناسب
چگونه می توان بواسیر را تشخیص داد ؟
بواسیر خارجی را می توان به راحتی مشاهده کرد و تشخیص آن با چشم انجام می شود اما معمولا پزشک به این کار اکتفا نمی کند و با استفاده از یک لوله پلاستیکی، نوری را در ناحیه مقعد روشن می کند و تمام علائم را بررسی و معاینه می کند که نام این لوله آنوسکوپ است و می توان از طریق آن کل رکتون را بررسی کرد اما گاهی اوقات فرد به بواسیر داخلی مبتلاست که تشخیص آن به این راحتی ها نخواهد بود. در این حالت پزشک از معاینه با اشعه ایکس باریم استفاده می کند و به کمک آن تمام قسمت های داخلی روده و معده را بررسی می کند.
راه های پیشگیری از هموروئید چیست؟
همیشه شنیده اید که پیشگیری بهتر از درمان است. حال برای به کارگیری این جمله بهتر است که به راه های پیشگیری از بواسیر توجه کنید که شامل موارد زیر است:
- تغذیه مناسب:
یکی از بهترین راه ها برای جلوگیری از ابتلا به بواسیر استفاده از میوه های آب دار و سبزیجات است. این میوه ها دفع مدفوع را سهولت می بخشد و از همورویید جلوگیری می کند.
همچنین مصرف فیبر را افزایش دهید تا دفع راحت تری داشته باشید که فیبر را می توان در موادی مثل لوبیا، لپه، عدس، جو دو سر، نخود سبز و کلم بروکلی و کاهو به میزان زیادی یافت.
- آب:
نوشیدن آب به اندازه هشت لیوان در روز تضمینی برای جلوگیری از ابتلا به بواسیر است.
- استاده از مرطوب کننده:
استفاده از کرم های مرطوب کنده در مقعد برای افراد مبتلا به یبوست باعث جلوگیری از ابتلا به بواسیر می شود.
- ورزش کردن:
همانطور که قبلا اشاده کردیم، یکی از علت های به وجود آمدن بواسیر، زیاد نشستن و کم تحرکی است و بنابراین می توانید با تحرک بالا و فعالیت ورزشی احتمال ابتلا به این بیماری را تا حد زیادی کاهش دهید.
- مدفوع خود را نگه ندارید.
سعی کنید که هر چه زودتر نیازهای بدن خود را برطرف کنید و هرگز مرفوع تان را نگه ندارید که با نگه داشتن مدفوع، باعث می شوید دفعه بعد با زور و نیروی بیشتری مجبور به دفع باشید که همین امر باعث پاره شدن رگ های خونی در مقعد و ابتلا به بواسیر می شود.
- زیاد ننشینید :
نشستن های طولانی مدت حتی در توالت می تواند فشار را بر روی ورید ها مقعدی افزایش دهد .
انواع درمان های بواسیر توسط پزشک:
- عمل جراحی
جراحی و برش بواسیر برای بواسیرهای بزرگ به کار می رود و معمولا می توان بلافاصله بعد عمل به منزل رفت و در این جراحی قسمتی از روده فرد برداشته می شود.
- روش IRC
این روش یکی از سریع ترین و راحت ترین روش ها برای درمان همورویید است که در آن با استفاده از لیزر، بواسیر را از ریشه می خشکانند و هیچ درد و خونریزی همراه نخواهد داشت.
- باند پلاستیکی
پزشک متخصص در این روش یک باند پلاستیکی را به دور بواسیر از پایه می بندد و این کار باعث می شود که جریان خون در این ضایعه کاملا قطع شود و خود به خود بعد از چند روز خشک شده و بیافتد.
- اسکلروتراپی
در این روش، پزشک ماده ای را به درون بواسیر تزریق می کند و این ماده باعث می شود که بواسیر به مرور کوچک و کوچک تر شود و کم کم ناپدید شود.
درمان خانگی بواسیر
اما بواسیر هم مانند همه مشکلات و بیماری های جسمی دارای درمان های خانگی می باشد که در این قسمت به چند مورد از موثر ترین آن ها اشاره خواهیم کرد:
- مصرف انجیر:
انجیر را می توانید به صورت تازه و یا خشک شده استفاده کنید و البته دقت داشته باشید که در نوع خشک شده، باید آن را به مدت یک الی دو ساعت در شیر یا آب خیس کنید و بعد میل کنید انجیر یکی از بهترین درمان ها برای افراد مبتلا به یبوست و بواسیر است.
حدود هشت الی ده عدد انجیر در روز کفایت می کند.
- آب نمک
می توانید هنگام حمام کردن، یک تشت از آب گرم با نمک دریا درست کنید و به مدت 20 تا 30 دقیقه داخل آن بنشینید که این روش هم از بواسیر جلوگیری می کند و هم در افراد مبتلا، باعث کاهش درد می شود.
- آب لیمو
برای از بین بردن درد و سوزش بواسیر، یک پنبه را به کمی آب لیمو آغشته کنید و چند ثانیه روی بواسیر قرار دهید و اگر بتوانید سوزش اولیه آن را تحمل کنید، کم کم درد شما تسکین خواهد یافت.
- روغن های طبیعی
مقعد را با روغن های طبیعی و بدون اسانس چرب کنید تا از خشکی و یبوست جلوگیری کنید و همچنین مصرف روغن هایی مثل روغن زیتون و کنجد در غذا در بهبود بواسیر بسیار موثر خواهد بود.
- کمپرس یخ
بسته یخ و یا کمپرس سرد باعث کاهش تورم، التهاب و درد می شود آن را به مدت 15 دقیقه در ناحیه مقعد قرار دهید و این کار را دو تا سه بار در روز تکرار کنید .
- سیر
تعدادی سیر را له کنید و با کمی آب مخلوط کنید و بعد با استفاده از یک تکه پنبه روی قسمت آسیب دیده اعمال کنید .
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اغلب با روش های خانگی و مراقبت های ذکر شده ، بواسیر در عرض یک هفته بهبود می یابد اما اگر بعد از یک هفته بهبود حاصل نشد به پزشک مراجعه کنید و اگر هم در دورا یک هقته اول درد و خونریزی شدید بود به پزشک مراجعه کنید.
